Podstawowymi funkcjami gminy są: rekreacja, wykorzystująca obszar rynien jeziornych i rolnictwo z leśnictwem, rozwinięte w oparciu o dość korzystne warunki glebowe.

Bardzo przejrzysta struktura przyrodnicza przyczyniła się do wysokiego stopnia niezależności obu głównych funkcji gminy, skoncentrowanych w obszarach o jednolitym charakterze. O ile jednak obszary rolnicze rozwijają się w sposób zgodny ze środowiskiem, o tyle w obszarach rekreacji zagospodarowanie osiągnęło już stan przekroczenia pojemności środowiska i powoduje konieczność podjęcia działań kompensacyjnych.

Głównym ośrodkiem administracyjnym i gospodarczym gminy jest centralnie położone miasto Ślesin. Skoncentrowane tu są usługi o charakterze ogólnogminnym.

Ośrodkiem wspomagającym jest Licheń Stary, gdzie w związku z kultem M.B.Bolesnej Królowej Polski, rozwinęły się funkcje obsługi ruchu pielgrzymkowego. Pod względem ilości odwiedzających, Sanktuarium Licheńskie pełni rolę drugiego po Częstochowie ośrodka kultu religijnego w Polsce.

Podstawową, charakterystyczną cechą struktury funkcjonalnej gminy jest widoczna „dwudzielność” układu spowodowana warunkami przyrodniczymi. Obie części gminy związane są układem komunikacyjnym jedynie w trzech punktach, oddalonych od siebie o ok. 6 km.

W obu częściach obszaru gminy zaznaczają się różnice w zakresie cech środowiska przyrodniczego oraz funkcji jednostek osadniczych.

* Zachodnia część gminy zdominowana jest przez wpływ nieczynnej już odkrywki Pątnów II i związanego z nią przemysłu energetycznego. Przejawami jego jest lej depresyjny w utworach trzeciorzędowych, rekultywacja wyrobiska i ciągi tranzytowych linii elektroenergetycznych wysokiego napięcia obniżające walory przestrzeni.

Podstawową funkcją jest rolnictwo na glebach o wysokich i średnich klasach bonitacyjnych, a w północnych rejonach rekreacja oraz, wkraczające na nieużytkowane słabe gleby, leśnictwo.

* Wschodnia część gminy ma bardziej zróżnicowane środowisko przyrodnicze – ukształtowanie terenu i szatę roślinną, co wpłynęło na silniejszy rozwój funkcji rekreacyjnych i co za tym idzie – postępującą degradację naturalnych walorów.

Pod względem funkcjonalnym, coraz bardziej zaznacza się w tej części oddziaływanie intensywnie rozwijającego się Lichenia Starego.

Na podstawie uwarunkowań oraz istniejącej struktury przestrzennej, obszar gminy podzielono umownie na strefy funkcjonalno-krajobrazowe o zróżnicowanych zasadach polityki zagospodarowania, celem uporządkowania funkcji, określenia zasad rozwoju oraz wprowadzenia ładu przestrzennego dla poszczególnych, posiadających swoiste cechy, części gminy.

Na podstawie przyjętych kryteriów w przestrzeni gminy Ślesin wyznaczono cztery główne strefy funkcjonalno-krajobrazowe, mianowicie:

* Strefa U – strefa przyspieszonego rozwoju społeczno-gospodarczego,
W granicach strefy U znajduje się miasto Ślesin, tereny przylegające do miasta w paśmie rozciągającym się wzdłuż drogi krajowej nr 25, Szyszyńskie Holendry i Kijowiec. Strefa obejmuje krajobraz w znacznym stopniu już zurbanizowany, dzieląc strefę turystyczno-mieszkaniową rozciągającą się w centrum gminy. Od zachodu ograniczona jest terenami rolnymi. Największymi jednostkami osadniczymi w strefie są: miasto Ślesin i Szyszyńskie Holendry.
Strefa U ukształtowana została wskutek obudowy ważnych szlaków komunikacyjnych, które stanowią droga krajowa nr 25 relacji Ostrów Wlkp.-Inowrocław i droga wojewódzka nr 263. Uwzględniono także przebieg projektowanej obwodnicy Ślesina w ciągu drogi krajowej nr 25, biegnącej od węzła w Lubomyślu, wzdłuż zachodniej granicy miasta Ślesina i łączącej się z drogą krajową nr 25 w Szyszyńskich Holendrach. Tereny bezpośrednio przylegające do szlaków komunikacyjnych przeznaczono na cele zabudowy przemysłowej i działalności gospodarczej. Funkcje te zlokalizowano przede wszystkim na zachodnim i północnym obrzeżu miasta Ślesina, we wsi Szyszyńskie Holendry i w Lubomyślu. Zdecydowanie największe skupiska zabudowy przemysłowej znajdują się w zachodniej części miasta Ślesina.
* Strefa TW – strefa turystyczno-mieszkaniowa,
Obejmuje teren o dużych walorach przyrodniczo-krajobrazowych położony w centralnej części gminy Ślesin. W granicach strefy znajdują się tereny rekreacyjne i mieszkaniowe wsi Żółwieniec, Głębockie, Półwiosek Lubstowski, Półwiosek Stary, Wąsoskie Holendry, Wąsosze, Kępa, Niedźwiady, Wygoda, Dąbrowa, Mikorzyn, Honoratka.

Atrakcyjny krajobrazowo obszar obejmuje tereny otaczające rynny jeziorne z sąsiadującymi zespołami łąkowymi i połaciami leśnymi.
Tereny turystyczno-wypoczynkowe o znacznych powierzchniach wyznaczono we wsiach: Głębockie, Półwiosek Lubstowski, Półwiosek Stary, Wąsoskie Holendry, Żółwieniec i Mikorzyn. Z uwagi na uwarunkowania przyrodnicze i krajobrazowe są to tereny przeznaczone przede wszystkim na cele lokalizacji kubaturowych urządzeń sportu, turystyki, rekreacji i wypoczynku oraz terenów powierzchniowych urządzeń sportu i turystyki. W pozostałych miejscowościach wyznaczono tereny zabudowy rezydencjonalnej przede wszystkim o charakterze rekreacyjnym. Największe tereny przeznaczono we wsiach: Niedźwiady, Mikorzyn, a także Półwiosek Stary i Wąsoskie Holendry.
* Strefa R – strefa rolniczo-mieszkaniowa,
Obejmuje dwa obszary, z których pierwszy jest położony w północno-wschodniej, a drugi w części centralnej gminy. Obszary R są rozdzielone przez strefy U i TW.
W skład strefy R wchodzą następujące jednostki wiejskie: Ostrowąż, Biskupie, Szyszyn, Kijowiec, Sarnowa, Rożnowa, Goranin oraz drugi obszar, który obejmuje następujące miejscowości: Piotrkowice, Półwiosek Stary, Półwiosek Nowy, Wąsosze, Kolebki, Niedźwiady, Julia, Kępa.
Strefy te stanowią ukształtowaną przestrzeń zachowującą użytkowanie rolnicze. Konieczne jest utrzymanie istniejących powiązań produkcji rolnej ze środowiskiem przyrodniczym.
W obrębie stref wydzielono powierzchnie terenów przeznaczonych na zabudowę zagrodową i mieszkaniową jednorodzinną z możliwością lokalizacji towarzyszących usług, a także na zabudowę rezydencjonalną. Największe kompleksy zabudowy mieszkaniowej wyznaczono we wsiach Szyszyn, Piotrkowice, Kępa, Biskupie i Sarnowa. Z uwagi na uwarunkowania przyrodnicze, atrakcyjny krajobraz i dogodne połączenia komunikacyjne wyznaczone tereny stanowią korzystną ofertę terenów zabudowy mieszkaniowej.
* Strefa E – strefa ochrony zasobów przyrodniczych,
Obejmuje teren położony w południowej i wschodniej części gminy.
W skład strefy E wchodzą następujące jednostki wiejskie: Ignacewo, Pogorzele, Smólniki, Wierzelin, Pogoń Lubstowska, Pogoń Gosławicka, Bylew, Wygoda.
W obrębie strefy znajdują się znaczne powierzchnie terenów leśnych i łąkowych oraz tereny rolne. Z uwagi na uwarunkowania przyrodnicze, atrakcyjny krajobraz i dogodne połączenia komunikacyjne wyznaczone tereny stanowią korzystną ofertę dla rozwoju różnych form rekreacji. Szczególnie korzystne warunki występują we wsiach: Wierzelin, Leśnictwo, Wygoda, Ignacew
* Strefa ZG – zagospodarowania terenów pogórniczych,
Obejmuje teren o głębokich przekształceniach krajobrazowych i przyrodniczych będących rezultatem wydobycia węgla brunatnego. W obrębie obszaru górniczego zamkniętej w 2003 r. odkrywki Pątnów II znajdują się obecnie:

* wyrobisko końcowe odkrywki – rekultywowane w kierunku wodnym, z brzegami zbiornika obsadzonymi lasem,
* zwałowisko wewnętrzne – rekultywowane w docelowym kierunku rolno-leśnym, na terenie którego deponowane są odpady paleniskowe Elektrowni „Patnów” Zespołu Elektrowni Pątnów-Adamów-Konin S.A. oraz eksploatowane są składowisko odpadów stałych ZE PAK S.A. i składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne z kwatera na odpady „azbestowe” .

Dla obszaru wodnego przewidywana jest funkcja rekreacyjna, której udostępnienie uzależnione jest od stanu sanitarnego wody. Przewiduje się lokalizację 3 ośrodków rekreacyjno-sportowych, z możliwością dalszego zagospodarowania w kierunku budownictwa rekreacyjnego.

Dla terenu zwałowiska wewnętrznego ustala się rolno – leśny kierunek rekultywacji z możliwością lokalizacji terenów przemysłowych. W obszarze tym przewiduje się lokalizacje obiektów przetwarzania i unieszkodliwiania odpadów, prowadzenia działalności w zakresie odnawialnych źródeł energii (OZE) oraz upraw roślin przemysłowych i energetycznych.

Źródło: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Ślesin 2003, 2005.

877 razy przeczytano