Historia Lichenia
Licheń położony nad jeziorem Licheńskim był zamieszkany już w epoce kamienia łupanego z której to pochodzą narzędzia bytowania człowieka. Przez te obszary w czasach rzymskich wiódł szlak bursztynowy. Według legendy na wzgórzu, tuż nad jeziorem, znajdowała się wówczas pogańska świątynia, w której czczono słowiańskie bóstwo zwane Lichem – od którego z kolei wywodzić się miała nazwa miejscowości. Od co najmniej 1458 roku Licheń miał prawa miejskie, jednak brak rozwoju oraz zniszczenia z czasów potopu szwedzkiego spowodowały utratę tych praw w 1655. Od połowy XIX wieku wieś stała się ośrodkiem pielgrzymkowym o znaczeniu ogólnopolskim.
Obecnie jest to jedno z większych sanktuariów maryjnych w Polsce, które rocznie odwiedza około 1,5 mln pielgrzymów i turystów. Prowadzone przez księży marianów przybyłych do tutejszej parafii w 1949 roku. To miejsce kultu religijnego Matki Boskiej Bolesnej.
Historia sanktuarium
Na rynku w Licheniu znajduje się kapliczka z granitowym krzyżem, z którym wiąże się pierwsza historyczna wzmianka o tej miejscowości. W 1151 roku Piotr Dunin w połowie drogi między Kaliszem a Kruszwicą, znacząc w ten sposób starożytny szlak, postawił ten właśnie krzyż. Według legendy, został on wykuty z jednego z głazów ze ściany rozebranej świątyni pogańskiej lub z posągu pogańskiego bóstwa.
Historia sanktuarium sięga 1813 roku, kiedy pod Lipskiem miała miejsce bitwa narodów. W bitwie tej poważne rany odniósł Tomasz Kłossowski, kowal z okolic Lichenia, walczący po stronie wojsk napoleońskich. Jak podaje tradycja, konający żołnierz modlił się o śmierć w rodzinnych stronach. Wtedy ukazała mu się Matka Boska z Orłem Białym i w zamian za obietnicę szczęśliwego powrotu do domu poleciła, by poszukał jej wizerunku i zaniósł w rodzinne strony. Po 23 latach uratowany żołnierz znalazł na przydrożnym drzewie stary obraz, najbardziej podobny do zapamiętanego oblicza z wizji. Wziął go ze sobą i umieścił w kapliczce na sośnie w lesie grąblińskim, nieopodal Lichenia. Namalowany przez nieznanego malarza obraz na modrzewiowej desce przedstawia Najświętszą Maryję Pannę spoglądającą na rozpostartego na jej piersiach orła białego w koronie.
Po śmierci Tomasza obrazem zaopiekował się miejscowy pasterz – Mikołaj Sikatka, mający kilkakrotnie wizję Matki Boskiej. Przekazała mu ona różne wskazówki, w tym zalecenie przeniesienia obrazu z lasu do kościoła. Władze kościelne po zbadaniu tych wydarzeń poleciły przenieść obraz do kościoła w Licheniu, co nastąpiło uroczyście 29 września 1852 roku.
W 1949 roku parafię licheńską objęło Zgromadzenie Księży Marianów Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny (łac. Congregatio Clericorum Regularium Marianorum sub titulo Immaculatae Conceptionis Beatissimae Virginis Mariae, skr. MIC), zakon katolicki założony w 1673 roku przez Stanisława Papczyńskiego.
15 sierpnia 1967 roku Kardynał Prymas Polski – Stefan Wyszyński, w święto Wniebowzięcia Matki Bożej, przy udziale ordynariusza diecezji włocławskiej biskupa Antoniego Pawłowskiego, wielu innych biskupów, kilkuset księży, zakonników i zakonnic oraz 150 tys. wiernych, dokonał aktu koronacji obrazu Matki Bożej Licheńskiej. Korona została przysłana przez papieża Pawła VI, który nadał obrazowi tytuł: Maryja – Bolesna Królowa Polski. Obecnie obraz znajduje się w głównym ołtarzu nowej Bazyliki.
Oprócz kościoła znajdują się w Licheniu także inne obiekty cenne dla pielgrzymów. W lesie grąblińskim została zbudowana droga krzyżowa oraz dwie kapliczki: duża i mała. W małej jest umieszczony kamień przyniesiony z głębi lasu grąblińskiego, mający według wierzeń przedstawiać wypalone stopy Matki Bożej.
W centralnej części sanktuarium, znajduje się kościół pw. św. Doroty. Pierwotny, parafialny drewniany kościół z 1415 zastąpiono murowanym zbudowanym w okresie 1844 – 1855. Budowa nowego kościoła wiązała się głównie z decyzją o przekazaniu do Lichenia słynnego już wówczas obrazu Matki Bożej powstałego w drugiej połowie XVIII wieku jako kopia szesnastowiecznego obrazu ołtarzowego z kościoła w Rokitnie. Obraz ten był w kościele aż do 2006, gdy przeniesiono go do bazyliki. Kościół został gruntownie przebudowany w 1977, gdy wymieniono prawie całe wyposażenie wnetrza oraz strop i dach świątyni.
Źródło: Wolna Encyklopedia